Emergency First Response® – het gebruik van een tourniquet in noodgevallen
Sinds de publicatie van de ILCOR-richtlijnen voor 2020 mag je een tourniquet als middel inzetten om levensbedreigende bloedingen onder controle te krijgen. Dit wanneer directe druk en hemostatische verbanden de bloeding niet kunnen stelpen.
Voeg in je EFR® Primary and Secondary Care Instructor Guide, onder het kopje Vaardigheid 6 van primaire zorg: behandeling van een ernstige bloeding, onder Cruciale stappen, na Drukverband, twee nieuwe paragrafen toe:
In de handel verkrijgbare tourniquet
- Voor levensbedreigende bloedingen die niet onder controle kunnen worden gebracht door directe druk en/of drukverband, en op een plek waar je een tourniquet daadwerkelijk kunt aanleggen (d.w.z. arm- of beenwonden, amputaties), breng je zo snel mogelijk een in de handel verkrijgbare (gefabriceerde) tourniquet aan.
- Plaats de tourniquet rond het gewonde ledemaat, idealiter 5-7 centimeter boven de wond, maar niet over een gewricht.
- Trek de tourniquet aan tot het bloeden vertraagt en stopt. Het bloed mag wel een klein beetje sijpelen. Dit strakker aantrekken zal pijnlijk zijn. Het kan dan helpen om de patiënt hiervoor te waarschuwen en uit te leggen waarom het nodig is.
- Handhaaf de druk van de tourniquet.
- Noteer het tijdstip waarop de tourniquet is aangebracht door het op de tourniquet of op de patiënt te schrijven.
- Eenmaal aangebracht mag de tourniquet niet worden verwijderd; de tourniquet mag alleen worden verwijderd door een medisch professional.
- Behandel tegen shock en blijf de medische toestand van de patiënt controleren aan de hand van de zorgverleningscyclus.
- In sommige gevallen zijn twee tourniquets tegelijk nodig om het bloeden te vertragen of te stoppen. Breng de tweede tourniquet indien nodig direct boven de eerste aan.
Geïmproviseerde tourniquet
- Als een in de handel verkrijgbaar tourniquet niet direct beschikbaar is, of als deze het bloeden niet volledig onder controle krijgt, oefen je opnieuw directe druk uit met een steriel verband. Draag daarbij handschoenen. Als er geen steriel verband beschikbaar is, gebruik dan standaard gaasverband, een t-shirt of andere beschikbare stof.
- Gebruik een geïmproviseerde tourniquet alleen voor levensbedreigende bloedingen die niet onder controle te krijgen zijn door directe druk. En in situaties waarin een commercieel vervaardigde tourniquet niet beschikbaar is.
- Om een geïmproviseerd tourniquet aan te brengen, neem je een driehoeksverband en rol je dit op tot een breedte van 7-10 centimeter. Als er geen driehoeksverbanden beschikbaar zijn, kun je ook een kledingstuk gebruiken, zoals een stropdas, bandana of andere soortgelijke stoffen die om de ledemaat kunnen worden vastgezet. Het moet sterk genoeg zijn om strak om de wond te winden. Opmerking: een riem is niet geschikt.
- Wikkel het driehoeksverband (of ander materiaal) rond de ledemaat, ongeveer 5 centimeter boven de plek van de wond. En leg een vierkante knoop over de bovenkant van de ledemaat.
- Zoek vervolgens naar een geschikte en stevige spil – zoals een hardhouten stok, een zaklamp, een karabijnhaak, lepel, een schaar, een moersleutel of iets dergelijks – en plaats deze bovenop de knoop. Pas op voor voorwerpen zoals potloden en pennen, omdat deze tijdens gebruik kunnen breken.
- Leg nog een platte knoop bovenop de spil om hem op zijn plaats te houden.
- Draai nu de spil zo dat er zich direct onder de ankerlijn een grote knoop vormt.
- Draai aan totdat het bloeden onder controle is en zet vervolgens de spil vast door er een platte knoop op te leggen.
Neem voor meer informatie over het gebruik van een tourniquet het artikel in de PADI Pro-blog Technieken om ernstige bloedingen te stelpen door.
