Jeżeli tytuł tego bloga przyciągnął Twoją uwagę, to wspaniale! Dla wielu instruktorów PADI nauczanie teorii nurkowej znajduje się dość nisko na liście ulubionych aktywności, a niektórzy wręcz się jej boją. Nawet jeśli nie masz takich problemów, na pewno wolałbyś spędzać czas z kandydatami na Divemasterów robiąc bardziej praktyczne rzeczy. Nie martw się, Twoi kursanci nadal będą uczyć się teorii (wymagają tego standardy), ale Ty nie będziesz jej nauczał, a przynajmniej nie w takim stopniu, jak kiedyś.

Ogólne uwagi do kursu
Zanim omówimy nowe podejście do nauki teorii, powtórzmy ogólne zasady przeprowadzania kursu na stopień PADI Divemaster. Ponieważ jest to szkolenie dla przyszłych liderów nurkowych, nowi instruktorzy często sądzą, że jest to jeden z najtrudniejszych kursów do przeprowadzenia, ale jeśli masz odpowiednie podejście okazuje się, że jest on naprawdę łatwy. Oczywiście w porównaniu do kursu Open Water Diver szkolenie na stopień PADI Divemaster trwa dłużej, a zakres wiedzy i wymagania zaliczeniowe przy wykonywaniu umiejętności są o wiele większe. Trzeba jednak pamiętać, że generalnie kandydaci na stopień PADI Divemaster bardzo się różnią od kursantów na poziomie podstawowym (oczywiście są od tego wyjątki). Ta różnica ma ogromny wpływ na podejście instruktora i sprawia, że szkolenie na Divemastera wcale nie jest takie trudne.
- Zapaleni pasjonaci nurkowania. W odróżnieniu od początkujących, kandydaci na stopień PADI Divemaster są mocno zaangażowani w nurkowanie. Brali oni udział w kursach na wielu poziomach, wykonali sporo nurkowań, prawie zawsze mają swój własny sprzęt i chcą zrobić kolejny krok, aby zostać liderem nurkowym. To oznacza, że są zmotywowani do nauki i potrafią samodzielnie zadbać o swój rozwój, jeśli otrzymają odpowiednie wskazówki.
- Dobra podstawa. Ponieważ kandydaci na Divemastera są doświadczonymi miłośnikami nurkowania, posiadają dużą wiedzę teoretyczną i opanowali umiejętności nurkowe, co bardzo ułatwia dalszą naukę i ćwiczenia. Psychologia edukacji dowodzi, że uczymy się tworząc związek między nowymi informacjami a tymi, które już znamy. Im więcej wiemy, tym łatwiej się uczymy i rozwijamy w różnych kierunkach. Chociaż Twoi kandydaci na Divemastera muszą osiągnąć wyższy poziom opanowania umiejętności niż początkujący nurkowie, już dużo umieją i są gotowi na więcej.
- Wiele rzeczy jest znajomych. Kandydaci na Divemastera wiedzą już, jak wygląda praca lidera nurkowego. Dlatego na kursie należy skupić się na tym, aby zrozumieli, na czym polega ich rola i na szczegółach, które mogą nie być dla nich oczywiste. Kiedy kandydaci na stopień PADI Divemaster brali udział w kursach na niższe poziomy, widzieli Divemasterów współpracujących z instruktorami i wiedzą, że ich zadaniem było monitorowanie kursantów podczas szkolenia, pomaganie w kwestiach logistycznych, asystowanie w demonstracji ćwiczeń wymagających udziału dwóch osób, itp. Kandydaci ogólnie wiedzą, co mają robić, ale uczą się szczegółów, np. różnych opcji ustawienia w wodzie, na co mają zwracać uwagę, jakich błędów unikać, jak powinni się porozumiewać z instruktorem – czyli wszystkiego, co dobrze znasz.

- Bądź mentorem, nie nauczycielem. Traktuj kandydatów na stopień PADI Divemaster jak mniej doświadczonych kolegów z pracy, a nie zwykłych kursantów. Dlatego podejście mentorskie, czyli doradzanie i kierowanie ich rozwojem jest często lepsze, niż robienie wykładów. Jeśli wolisz, możesz myśleć o swojej relacji z nimi jak o relacji mistrz-uczeń lub profesor-doktorant.
- Przydzielaj zadania. Na kursie na stopień PADI Divemaster kandydaci biorą udział w wielu sesjach praktycznych, ale mogą się wiele nauczyć również wykonując zadania i projekty. Powiedz im, na kiedy muszą przeczytać poszczególne rozdziały teorii, zrobić mapę miejsca nurkowego, plan akcji ratunkowej, itp. i udzielaj im wskazówek, jeśli trzeba.
- Wykorzystuj realne sytuacje. Zaplanuj dodatkowe sesje rozwijające poszczególne umiejętności kandydatów i w miarę możliwości połącz je z nurkowaniem. Jeżeli kursant ma z czymś problem, pokaż mu, jak wykorzystać daną umiejętność w realnej lub symulowanej sytuacji. Na przykład, jeśli kandydat nie potrafi rozpoznać stresu u początkujących nurków, najpierw przedyskutuj z nim ten problem, potem poproś go, aby zwracał uwagę na oznaki stresu u uczestników kursu Open Water Diver na następnej sesji basenowej, na końcu omów z nim jego spostrzeżenia.
- Nie musisz wiedzieć wszystkiego. Kandydaci na Divemastera PADI to zaangażowani, doświadczeni nurkowie, którzy rozpoczynają kurs na stopień profesjonalny. Dlatego być może będą wiedzieli coś, czego Ty nie wiesz lub robili pewne rzeczy lepiej od Ciebie. Wszyscy mamy swoje mocne strony, dlatego byłoby dziwne, gdyby się okazało, że jesteś najlepszy we wszystkim. Ucz się od swoich kandydatów i zachęcaj ich, aby pomagali sobie nawzajem w grupie. Możesz również nie znać odpowiedzi na wszystkie pytania – poszukaj jej razem z kandydatami, ponieważ w ten sposób pokazujesz im, gdzie mogą znaleźć informacje.

Teoria nurkowa
Zastosujmy teraz te pomysły do teorii nurkowej:
- Wykorzystuj narzędzia. Divemaster eLearning® (powtórka teorii nurkowej) lub Dive Theory eLearning oraz Instrukcja używania RDP i/lub Encyklopedia Nurkowania Rekreacyjnego PADI powinny wystarczyć kandydatowi do samodzielnej nauki teorii (chyba że nie są dostępne w zrozumiałym przez niego języku). Ustal terminy i sprawdzaj postępy kandydatów.
- Omawiaj tylko niektóre zagadnienia. Wykorzystaj wyniki sprawdzianów wiedzy, pytania kandydatów lub ich odpowiedzi na Twoje pytania i egzamin z kursu PADI Divemaster, aby omówić zagadnienia, z którymi kursanci mają problem lub którymi szczególnie się interesują.
- Wyznacz ekipy, które pomagają sobie nawzajem. Dobierz kandydatów w pary: osoba z dużą wiedzą w danej dziedzinie ze słabszym kursantem. Dzięki temu oboje kandydaci rozwijają swoją wiedzę. Należy jednak pamiętać, że najlepsze podejście to nie takie, które podpowiada nam intuicja. Słabszy kandydat powinien wyjaśnić temat partnerowi z większą wiedzą. W ten sposób „nauczyciel” musi najpierw sam się dobrze nauczyć, a „kursant” może mu podpowiadać w razie problemów.
- Poproś kandydatów, aby pokazali Ci swoje notatki. Zwłaszcza podczas rozwiązywania zadań z fizyki nurkowej poproś kandydatów, aby pokazali Ci swoje notatki. Często prosty błąd, który można łatwo poprawić, taki jak zapominanie o przesunięciu przecinka pokazuje, gdzie kandydaci muszą nadrobić swoją wiedzę.
- Odpowiadaj zadając pytania. Jako mentor starasz się nauczyć kandydatów, jak mają myśleć, dlatego zadawaj im pytania prowadzące do rozwiązania zadania. Przykładowo, kandydat błędnie określił swój zapas powietrza. Kiedy sprawdzasz jego wyliczenia zauważasz, że zapomniał zmienić ciśnienie względne na ciśnienie bezwzględne. Możesz wtedy powiedzieć coś takiego: „To ciśnienie jest prawidłowe dla danej głębokości, ale jakie ciśnienie powinieneś wziąć pod uwagę – to pokazywane przez manometr czy bezwzględne?”. Jeżeli to nie pomoże, zadaj kolejne pytania lub wyjaśnij problem, ale często pierwsze pytanie wystarczy, aby kandydat zrozumiał, o co chodzi.
- Wykorzystuj przykłady, zwłaszcza ucząc fizyki i wykonując obliczenia. Kiedy używasz przykładów z realnego życia, większość ludzi radzi sobie z fizyką i matematyką o wiele lepiej, niż im się wydaje. Powtórzmy na przykład prawo Boyle’a-Mariotte’a. Załóżmy, że kandydaci rozumieją pojęcie, ale mają problem z określeniem zmiany objętości przy zmianie ciśnienia. Zamiast zaczynać od V1 x P1 = V2 x P2, możesz im to wyjaśnić w następujący sposób: „Jesteśmy na głębokości 20 metrów i napełniamy worek wypornościowy 2 litrami powietrza. Następnie wynurzamy się z workiem na powierzchnię i chcemy się dowiedzieć, jaką będzie miał objętość. Jaka jest objętość początkowa – V1? Jakie jest ciśnienie początkowe – P1 (są to pytania naprowadzające)”. Kiedy kursanci odpowiedzą na te pytania, napisz wzór V1 x P1 = V2 x P2 i wpisz wartości z podanego przykładu. Kontynuuj wyjaśnianie problemu w ten sposób, aby wzór nabrał znaczenia i nie wyglądał jak arytmetyczny bełkot.
- Rozłóż naukę w czasie. Ustal terminy ukończenia poszczególnych zadań, omówienia sprawdzianów wiedzy itp. oraz datę certyfikacji. Nie ma potrzeby się spieszyć – rozłóż naukę w czasie i zintegruj teorię nurkową z resztą kursu. Dzięki temu kandydaci będą mieli czas na naukę, wykorzystanie zdobytej wiedzy w realnych sytuacjach i współpracę z innymi kursantami, a Ty będziesz mógł przygotować im niezapowiedziane powtórki. Zmniejsza to presję u kandydatów i u Ciebie i zazwyczaj daje lepsze wyniki.
Już wkrótce
W drugim artykule z tej serii przyjrzymy się, jak przeprowadzać sesje na wodach basenowych, podczas których kandydaci na Divemastera pracują z kursantami lub biorą udział w scenariuszach.