De eerste aflevering van deze serie toonde aan dat de beste manier om les te geven in PADI® Divemaster-duiktheorie is door geen les te geven – althans niet in de conventionele zin van het woord. Je doel is om als mentor op te treden om de groei en ontwikkeling van Divemaster-kandidaten te stimuleren. De Amerikaanse filmregisseur Steven Spielberg zei ooit: “De delicate balans bij het coachen van iemand is niet om ze naar je eigen beeld te vormen, maar om ze de kans te geven zichzelf te vormen.” Met andere woorden: wanneer je je als mentor opstelt, wordt de PADI Divemaster-cursus een van de gemakkelijkste en meest lonende programma’s. Dit geldt voor zowel de theorie als voor lesgeven in beschut water.
Door een mentor te zijn neem je de druk wat weg omdat je al veel ervaring hebt. Je weet hoe je duikersstress kunt herkennen, hoe je groepen duikers moet leiden en managen, enzovoort. Tijdens training in beschut water (en het buitenwater) is veel van wat je doet gewoon uitleggen waarom je specifieke keuzes maakt. En het is je basis voor het beoordelen van bepaalde situaties. In plaats van hen te leren wat ze moeten doen, leer je ze door jouw persoonlijke inzichten en ervaring met hen te delen hoe ze hun eigen beslissingen kunnen nemen. Je begeleidt kandidaten bij het zelf ontdekken door zichzelf de juiste vragen te stellen – als ze dit eenmaal kunnen, is wat ze moeten doen meestal eenvoudig. Dit is een zeer effectieve techniek bij het ontwikkelen van een goed beoordelingsvermogen, vaardigheden en de juiste houding van kandidaten. (Zie Duikleiders trainen in het gedeelte Filosofie en aanpak van PADI’s Guide to Teaching.)
Zoals je weet kan de training in beschut water tot Divemaster zowel via een stage als door scenario’s plaatsvinden. Of door een combinatie. Welke aanpak je kiest, hangt af van de plaatselijke logistiek, de omgeving, de voorkeuren van kandidaten, enz. Vanuit onderwijsfilosofie maakt het niet uit welke vorm je kiest. Het draait namelijk allemaal om ontdekkend leren en realistische oefeningen. Waarbij kandidaten onder jouw begeleiding leren om zelf na te denken. Dit doe je doorgaans door sturende vragen te stellen zoals: “Welke cursist heeft waarschijnlijk wat hulp nodig?”, of “Vanuit welke positie kun je zowel de instructeur als de cursisten gelijktijdig in de gaten houden?”
Een veilige leeromgeving
Ontdekkend leren kan alleen gebeuren als kandidaten zich “veilig” voelen met betrekking tot het maken van fouten. Het is dan ook jouw taak om voor een dergelijk effectieve leeromgeving te zorgen. Ook tijdens de lessen in beschut water moeten kandidaten zich vrij voelen om fouten te maken, daarvan te leren en het opnieuw te proberen totdat aan de uitvoeringsvereisten is voldaan. Beoordeling blijft natuurlijk noodzakelijk. Maar als je je meer opstelt als coach in plaats van als beoordelaar zullen kandidaten zich minder concentreren op het behalen van scores en meer op hoe ze moeten leren denken als een PADI Divemaster. Kandidaten zullen doorgaans ook beter met elkaar samenwerken en elkaar helpen. Als kandidaten scores meer zien als een manier om voortgang te meten en als een leidraad om aan de vereisten te voldoen, dan vormen scores geen belemmeringen meer voor hen.
Streef bij elke sessie de volgende doelen na:
1. Begin waar nodig met een voorbeelddemonstratie.
2. Laat kandidaten fouten maken ervaren als stappen voorwaarts. Bereik dit door aan te geven dat ze iets nog niet helemaal onder de knie hebben, maar wel weten wat ze moeten verbeteren.
3. Begeleid kandidaten bij het aannemen van een voorzichtige en conservatieve houding als het gaat om toezicht en training van duikers: veiligheid voorop voor cursisten, medewerkers en jezelf.
4. Verbeter teambuildingvaardigheden, en stimuleer groepsdiscussies en samenwerking.
5. Zorg door het stellen van sturende vragen dat kandidaten leren denken als een Divemaster.
Practical Application Skills and Workshops
Structureer de beschutwaterworkshops zodanig dat kandidaten zich normatief ontwikkelen op basis van een verscheidenheid aan scenario’s waarbij ze problemen moeten oplossen. Als kandidaten steeds meer vaardigheid tonen, kun je problemen creëren en aanpassen die hun beoordelingsvermogen vereisen. Stem ze af zodat elke kandidaat zich kan verbeteren. Deze aanpak maakt de workshops en scenario’s niet alleen boeiender. Het bevordert ook teambuilding, en biedt een realistische setting waarbinnen ze op ontspannen wijze problemen moeten oplossen. Geef waar nodig aanvullende voorbeelden, oefensessies en/of lesstof om het leerproces te versterken. En om extra context te bieden voor jouw specifieke plaatselijke omgeving.
Begin bijvoorbeeld bij de eerste workshop over het ReActivate®-programma met een voorbeelddemonstratie. Wijs vervolgens rollen toe aan kandidaten om duikers met verschillende niveaus van vaardigheden (en kennis) te simuleren. Kandidaten leren dan in de praktijk niet alleen om hiaten in vaardigheden en kennis vast te stellen, maar ook hoe ze deze tactvol kunnen verhelpen. Probeer te beginnen met een vragensessie tussen ReActivate-“deelnemers” en “Divemasters”, idealiter met twee of drie “deelnemers” op verschillende niveaus. Meng dingen door elkaar en wijs willekeurig een verscheidenheid aan realistische problemen en rollen toe tijdens het oefenen van vaardigheden. Peil hoe kandidaten op elk ervan reageren. Wees niet bang om “op pauze te drukken” en spring erin om te coachen hoe je iets op een meer geschikte manier kunt aanpakken. Druk vervolgens op “afspelen” zodat de kandidaat de simulatie kan hervatten. Houd de stemming ontwikkelingsgericht en enigszins besprekend van aard. Laat groepsdiscussies toe na elke simulatie om te checken of de kandidaat zijn taak onder de knie heeft gebracht. Houd indien nodig extra sessies.
Als je kandidaten na het voltooien van de workshops de gesimuleerde situatie (in dit voorbeeld een ReActivate-programma) in het echt binnen jouw duikcentrum kunnen volgen, komt dit het leerproces ten goede. Ze krijgen dan namelijk in de praktijk te zien wat ze eerder zelf hebben geoefend en toegepast.
Probeer droog
Aarzel niet om droog te oefenen (dus zonder het water in te springen) voorafgaand aan of na afloop van een willekeurige workshop of vaardighedentrainingssessie. Droge workshops vervangen de workshops in het water niet, maar ze zijn snel te doen. En ze kunnen uiteindelijk veel tijd besparen door kandidaten een idee te geven van hoe je dingen aanpakt en door terreinen vast te stellen waar nog wat aan gesleuteld moet worden. Je zult merken dat na een paar “droge repetities” de watersessies meer over aanscherping gaan in plaats van dat de kandidaten vanaf nul moeten beginnen.
Praktijkbeoordelingen
Voor praktijkbeoordeling 1 is het meestal het beste om kandidaten te laten werken met echte cursisten, maar dit is niet altijd mogelijk. Gesimuleerde situaties hebben echter het voordeel dat ze je meer controle geven. Om dit te vergemakkelijken, moet je de praktijkbeoordelingen vormgeven met rollenspellen door kandidaten. Houd er dan wel rekening mee dat er dan specifieke voorwaarden gelden als beschreven in je PADI Instructor Manual. Laat kandidaten eerst deelnemen aan een praktijkbeoordeling via een rollenspel met andere Divemaster-kandidaten (of personeel dat als cursist optreedt). Ze kunnen dan aan de eerste leermomenten werken voordat ze verder gaan met echte cursisten. Geef bij deze methode elke kandidaat de kans om elk van de zes uitvoeringsvereisten voor praktijkbeoordeling 1 te bespreken met de rollenspelende duikers. Maak, net als bij de workshops, gebruik van jouw ervaring door een aantal specifieke scenario’s en problemen aan kandidaten toe te wijzen die zij moeten aanpakken. Deze structuur maakt het kandidaten mogelijk te leren door te doen, en om meer ervaring op te doen om verder te groeien.
Het aanleren van watervaardigheden en duikvaardighedenworkshops
In eerste instantie zou je misschien denken dat je het aanleren van watervaardigheden en duikvaardighedenworkshops net zo zou aanpakken als je zou doen bij lagere cursusniveaus. Maar zelfs bij deze cursusonderdelen geef je op een andere manier les aan je PADI Divemaster-kandidaten. Kandidaten beheersen deze vaardigheden al, anders zouden ze niet aan de cursus deelnemen. Om die reden moet je er meer voor zorgen dat je hen begeleidt hun vaardigheden verder te verfijnen, op te frissen en te verbeteren. Je geeft dus niet echt les zoals je zou doen bij lagere cursusniveaus.
Plan meerdere beschutwatersessies in om de oefeningen over de volledige cursusduur uit te smeren. Dit is belangrijk omdat ze fysiek en mentaal belastend kunnen zijn. Bijvoorbeeld, 400 en 800 meter rug aan rug moeten zwemmen kan erg vermoeiend zijn, Zelfs voor degenen die het normaliter vrij gemakkelijk doen. En voor degenen die een beetje uit vorm of oefening zijn, kan het stressvol zijn. Het is beter om kandidaten niet met totaal onnodige tijdsdruk op te zadelen. Spreid de sessies gewoon wat meer uit over de tijd. Mogelijk moet je hiervoor extra zwembadtijd reserveren, maar meestal kun je deze combineren met andere beschutwatertrainingen. Hier zijn enkele tips om het voor jezelf en de kandidaten wat effectiever en minder stressvol te maken:
1. Bepaal wat de afstanden van het zwembad/de ruimte zijn waar kandidaten kunnen zwemmen, en tel de baantjes voor hen zodat ze zich alleen op het zwemmen hoeven te concentreren.
2. Er is geen vereiste score voor individuele watervaardigheden (behalve een 3 op het uitwisselen van de uitrusting), maar ze moeten wel allemaal worden voltooid. En het puntentotaal moet minimaal 15 zijn. Laat kandidaten streven naar een vijf voor alles, maar wees ook tevreden als ze elke oefening gewoon afronden.
3. Tijdens de duikvaardighedenworkshop heeft elke vaardigheid een minimumscore. Begin met het demonstreren van de 24 vaardigheden. Plan vervolgens korte oefensessies in tussen de workshops in beschut water. Spreid het oefenen over meerdere sessies uit en begeleid hen daarin. Zodra ze alle vaardigheden op het vereiste niveau in één sessie hebben gedaan, zijn ze klaar. (Ze weten het misschien niet eens totdat je het ze vertelt.)
4. Als je aan een vaardigheid werkt en je merkt dat je moe of gefrustreerd raakt, begeleid de kandidaten dan om slechts een of enkele stappen van de vaardigheid succesvol af te ronden. Zodra ze die stap van de vaardigheid perfect kunnen doen, stop je even. Langer doorgaan is meestal niet productief. Stop en werk aan iets heel anders of ga lunchen of doe een andere taak die hun gedachten afleidt van wat ze net hebben gedaan. Begin na de pauze met dezelfde vaardigheid – niet noodzakelijkerwijs dezelfde dag.
Ongeacht hoe je je PADI Divemaster-programma vorm geeft, stimuleer je kandidaten om naast de cursusduiken zoveel mogelijk vrije duiken te maken. Geef ze de kans om “gewoon te duiken” om ervaring op te doen en vertrouwen op te bouwen. Plan deze vrije duiken eventueel zelfs in. Geef ze waar mogelijk ook de mogelijkheid om (in onofficiële hoedanigheid natuurlijk) mee te lopen met echte duikcursussen om ervaring op te doen. Dit zal ook helpen bij teambuilding als je een groep Divemaster-kandidaten hebt. Iedereen heeft er baat bij om meer tijd te besteden aan duiken – dat is tenslotte de reden waarom ze überhaupt besloten om Divemaster te worden!
Uiteindelijk draait het er bij de lessen in beschut water om dat Divemasters ervaring opdoen in de echte praktijk. Die ervaring zal hen namelijk in staat stellen hun vaardigheden en manier van denken als duikprofessional versneld te ontwikkelen. Dit onder jouw begeleiding als ervaren duikprofessional. Als hun mentor is het jouw taak om de groei die ze voor zichzelf bereiken te koesteren. Dit werkt veel effectiever en bevredigender dan proberen kennis of vaardigheden er bij hen “in te gieten”.
Raadpleeg voor meer informatie het hoofdstuk ‘Aanbevelingen voor uitvoering en vaardigheden’ van de Divemaster-cursus in PADI’s Guide to Teaching.
Volgende aflevering
Kijk in het derde deel van deze serie hoe je PADI Divemaster-training in het buitenwater aan de hand van zowel de stage- als de scenario’s kunt organiseren.
